Sáng ngày 5/1, khi bị hơn 100 cảnh sát, bộ đội cưỡng chế thu hồi diện tích đất hơn 50ha nuôi trồng thủy sản và trồng cây ăn quả cho dự án sân bay quốc tế Tiên Lãng tại vùng bãi bồi ven tại khu cống Rộc (xã Vinh Quang, huyện Tiên Lãng, Hải Phòng), chủ đầm là ông Đào Văn Vươn, 49 tuổi, trú tại xã Bắc Hưng cùng một số người trong nhà đã đặt mìn đặt mìn, nổ súng chống lại lực lượng cưỡng chế 6 chiến sỹ công an, quân đội bị thương.

Tuy nhiên, khi lực lượng chức năng tiếp cận được ngôi nhà của ông Vươn thì các đối tượng, trong đó có nghi can trực tiếp nổ súng là Đoàn Văn Quý (46 tuổi, em trai Vươn) cùng 2 hai đối tượng khác liên quan, đã bỏ trốn sau khi gây án. Trong vụ cưỡng chế, ngôi nhà 2 tầng của ông Đoàn Văn Vươn (cho em trai là Đoàn Văn Quý ở) – nơi các đối tượng cố thủ - đã bị phá tan tành.

Chiều cùng ngày, cơ quan công an đã tạm giữ được 4 người liên quan đến vụ đặt mìn và nổ súng là các ông Đoàn Văn Sịnh (55 tuổi, anh ông Vươn), Đoàn Văn Vệ (38 tuổi, cháu ông Vươn), Phạm Thị Báu (tức Hiền, vợ ông Quý) và Nguyễn Thị Thương (42 tuổi, vợ ông Vươn).

Vụ cưỡng chế xảy ra sáng 5/1 vừa qua.

Chiều ngày 12/1, Chủ tịch UBND huyện Tiên Lãng Lê Văn Hiền đã thừa nhận, nhà ông Vươn nằm trong diện tích đất chưa bị cưỡng chế. Nhưng vì đây là nơi các đối tượng cố thủ và tấn công các lực lượng cưỡng chế, nên áp dụng biện pháp phá ngôi nhà. 

Ngày 13/1, nhìn nhận về việc giải tỏa cưỡng chế đất ở Tiên Lãng, Nguyên Thứ trưởng Tài nguyên Môi trường Đặng Hùng Võ khẳng định, quyết định thu hồi đất của UBND huyện Tiên Lãng với gia đình ông Vươn vừa trái luật vừa trái đạo lý, cố tình tước bỏ quyền lợi của người dân. 
 
Ngày 15/1, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã yêu cầu Chủ tịch UBND TP.Hải Phòng kiểm tra làm rõ đúng, sai, trách nhiệm của cá nhân, tổ chức trong việc giao đất, sử dụng đất, thu hồi đất, tổ chức cưỡng chế đối với hộ gia đình ông Đoàn Văn Vươn ở xã Vinh Quang (Tiên Lãng); báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Ngày 16/1, trả lời báo chí, nguyên Chủ tịch nước Lê Đức Anh cho hay, ông theo dõi sát vụ việc này và có thể khẳng định "chính quyền sai từ xã đến huyện".

Sáng 17/1, trước thông tin cưỡng chế “nhầm”, phá ngôi nhà ông Vươn nằm ngoài quyết định cưỡng chế, Phó Chủ tịch UBND TP.Hải Phòng Đỗ Trung Thoại lần đầu tiên tiết lộ thông tin hoàn toàn trái ngược: Lực lượng cưỡng chế không phá mà do nhân dân bất bình (với hành vi, thái độ của gia đình ông Đoàn Văn Vươn - PV) nên đã phá. 

Trước đó, Chủ tịch UBND huyện Tiên Lãng Lê Văn Hiền lại thừa nhận: “Ngôi nhà nằm trong diện tích đất chưa bị cưỡng chế. Nhưng vì đây là nơi các đối tượng cố thủ và tấn công các lực lượng cưỡng chế, nên áp dụng biện pháp phá ngôi nhà”. Điều đó cho thấy thông tin mà hai vị “quan” của UBND TP.Hải Phòng đưa ra là “đá” nhau.

Cũng trong ngày 17/1, Giám đốc Công an TP.Hải Phòng Đỗ Hữu Ca, nói trên Đài PT-TH Hải Phòng: “Việc cưỡng chế này được sự đồng tình rất cao của người dân trong khu vực. Hàng trăm người ra đó chứng kiến sự việc này đều ủng hộ lực lượng công an. Cho nên, khi khám nghiệm hiện trường xong, giao lại cho địa phương thì chính những người dân xung quanh vào đạp, phá đổ. Cho nên việc phá cái chòi ấy, chúng tôi kiểm tra lại thì không ai ra lệnh phá và cũng không biết ai làm bởi nhân dân lúc ấy người ta tràn xuống rất đông”.

Qua tìm hiểu của báo chí thì trên thực tế, ngay ngày cưỡng chế, đài phát thanh của xã đã thông báo cho tất cả người dân không được phép ra khu vực đầm vì ở đó vẫn còn bom mìn. Một người dân ở xã Vinh Quang cho hay đã thấy 7 công an xã, cùng với 4 người mặc thường phục cho máy xúc đến phá căn nhà 2 tầng của ông Quý. Lúc đó, còn có ông Phạm Đăng Hoan - Bí thư Đảng ủy và ông Lê Thanh Liêm - Chủ tịch UBND xã đi hai xe máy đến tận chỗ căn nhà, chứng kiến việc căn nhà bị chiếc máy xúc san phẳng.

Ngày 18/1, đoàn giám sát của Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã tới Tiên Lãng để tìm hiểu về vụ việc cưỡng chế thu hồi đất nuôi trồng thủy sản của ông Đoàn Văn Vươn. Lật sư Lê Đức Tiết - Phó Chủ tịch Hội đồng tư vấn về dân chủ và pháp luật MTTQ VN – nhận định, nhà cầm quyền huyện Tiên Lãng đã cưỡng chế tùy tiện, dẫn đến cưỡng chế bất hợp pháp, làm người dân phẫn nộ và chống lại.

Chiều 31/1, Phó Chủ tịch UBND TP.Hải Phòng Đỗ Trung Thoại cho biết, thành phố đã chỉ đạo các cơ quan chức năng tổng kiểm tra, rà soát lại vụ cưỡng chế nhà bị can Đoàn Văn Vươn.

Về phát ngôn tại cuộc giao ban báo chí “người dân bức xúc phá nhà ông Vươn”, ông Thoại khẳng định, ông phát ngôn dựa trên báo cáo của UBND huyện Tiên Lãng. Đây không phải là quan điểm của UBND TP.Hải Phòng.

Tại phiên họp báo Chính phủ thường kỳ chiều 4/2, Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Vũ Đức Đam cho hay, ngoài việc yêu cầu Chủ tịch UBND TP Hải Phòng báo cáo về vụ việc, Thủ tướng còn yêu cầu Thuờng vụ Thành ủy Hải Phòng có báo cáo chính thức với ông vụ việc này về 3 nội dung. Thứ nhất, việc giao đất, thu hồi đất đúng, sai ở điểm nào, trách nhiệm thuộc cá nhân nào? Thứ hai, việc tổ chức cưỡng chế có đúng quy định của pháp luật không, cách thức tiến hành cưỡng chế có đúng không, sai ở điểm nào? Nếu sai, ai chịu trách nhiệm? Thứ ba, các tài sản như nhà, ao cá của ông Đoàn Văn Vươn như báo chí phản ánh là đã bị phá hủy thì do ai có chủ trương, ai thực hiện việc này?

Hơn 1 tháng kể từ ngày xảy ra vụ cưỡng chế Tiên Lãng, vụ án dần đi đến kết cục cuối cùng. Tại cuộc họp báo về vụ cưỡng chế, lúc 15h chiều 7/2 , chủ trì cuộc họp là Bí thư Thành ủy Hải Phòng Nguyễn Văn Thành, cho biết, lãnh đạo UBND TP.Hải Phòng vừa ra quyết định tạm đình chỉ công tác ông Lê Văn Hiền, Chủ tịch UBND huyện Tiên Lãng, Phó chủ tịch huyện này là ông Nguyễn Văn Khanh và ông Lê Văn Mãi, trưởng Công an huyện bị kiểm điểm. Cùng đó là hàng loạt quan chức xã Vinh Quang.

Bí thư Nguyễn Văn Thành đã chỉ ra 5 điểm sai của chính quyền huyện Tiên Lãng: Không có phương án sử dụng đất sau khi thu hồi của cơ quan có thẩm quyền để công bố công khai đối với người có đất bị thu hồi; không thành lập hội đồng đền bù hỗ trợ trước khi thu hồi; không tổ chức đối thoại với người được giao đất bị thu hồi với người ký quyết định cưỡng chế thu hồi; sau cưỡng chế để xảy ra việc nhà trông đầm nuôi trồng thủy sản của gia đình ông Vươn bị phá hủy; việc tổ chức cưỡng chế vào thời điểm không hợp lý sát tết cổ truyền, gây phản ứng trong dư luận nhân dân về đạo lý và mối quan hệ giữa chính quyền huyện Tiên Lãng với nhân dân.

Cũng trong chiều 7/2, ông Vũ Văn Kết (42 tuổi) tố cáo chính lãnh đạo huyện Tiên Lãng và xã Vinh Quang đã thuê ông và một vài người nữa lái máy xúc phá nhà ông Vươn với giá 1,5 triệu đồng.

Dự kiến sáng 10/2, Thủ tướng sẽ chủ trì cuộc họp với một số cơ quan Trung ương và UBND TP.Hải Phòng để chỉ đạo, giải quyết vụ việc cưỡng chế được đánh giá là tồi tệ nhất trong lịch sử huyện Tiên Lãng từ trước đến nay.