Từ khi mới nhậm chức đến nay, Bộ trưởng Giao thông vận tải Đinh La Thăng đã có nhiều quyết định táo bạo như "vi hành" bằng xe buýt, "trảm tướng" Ban quản lý Dự án Cảng hàng không Quốc tế ở sân bay Đà Nẵng. Nhiều người cho rằng ông Thăng đã làm sai quy định nhưng ông Thăng cho rằng đó là quy định nội bộ nên chẳng có gì sai. Vậy thì ai đúng?

Cuộc tranh luận vẫn đang sôi nổi từ mặt báo đến các mạng xã hội, từ buổi sang cà phê đến mờ tối lai rai... Mỗi người đều có góc nhìn riêng của mình. Còn người viết cho rằng luật pháp nước ta đã, đang và sẽ còn vất vả "đuổi theo" thực tế cuộc sống.

Không hợp pháp...

Ông Đinh La Thăng ra văn bản yêu cầu các chủ tịch, thành viên hội đồng thành viên, tổng giám đốc (hoặc giám đốc), phó tổng giám đốc (phó giám đốc), chủ tịch công ty và tương đương tại các doanh nghiệp Nhà nước thuộc Bộ GTVT (bao gồm cả tập đoàn, tổng công ty 91), các lãnh đạo thuộc diện bộ quản lý từ cấp vụ và tương đương trở lên không chơi golf, không tổ chức hoặc tham gia các giải golf, để tập trung chỉ đạo, điều hành sản xuất kinh doanh và giải quyết công việc chuyên môn được giao.

Mặt khác, ông Thăng cũng yêu cầu các cán bộ thuộc ngành giao thông vận tải phải đi làm bằng xe buýt ít nhất một lần trong tuần như... chính ông.

Ngành vận tải hành khách công cộng Việt Nam mong người dân đi xe buýt như nắng hạn trông mưa. Trong khi khách đi xe buýt thì sợ... nơm nớp. Họ sợ bị móc túi rồi khản cổ van xin mà chẳng có Lục Vân Tiên nào giúp đỡ, còn trông chờ vào lòng thương hại của bọn móc túi thì càng không có hy vọng.

Họ sợ bị hành hung, bị bắt quỳ xuống sàn xe, sợ trễ giờ làm vì xe buýt ì ạch... Tóm lại, dân sợ đủ thứ về xe buýt và bộ trưởng đi xe buýt để thấy cái sợ, cái khổ của dân là rất hợp tình hợp lý. Nhưng đánh golf là một câu chuyện khác.

Mới đây, ông Lê Kiên Thành, Phó Chủ tịch thường trực Hội golf Việt Nam vừa cho rằng Bộ trưởng trước hết cần thượng tôn pháp luật. Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Lê Mạnh Hà cũng cho rằng cách ông Thăng cấm cán bộ chơi golf cũng là sai luật.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Thái Bình cho rằng: "Nếu người ta không vi phạm Luật cán bộ, công chức và pháp luật về lao động, không chơi golf trong giờ hành chính thì không nên cấm". Còn Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật (Bộ Tư pháp), ông Lê Hồng Sơn cho rằng Bộ trưởng Đinh La Thăng làm sai thẩm quyền, vi phạm quyền cán bộ công chức cần được "tuýt còi".

Tóm lại, ông Đinh La Thăng, trong cương vị bộ trưởng bộ giao thông vận tải ký vào quyết định cấm "lính" của mình chơi golf, là sai luật!

Dù rằng cái văn bản cấm chơi golf có nhiều điểm hớ hênh ấy chưa chắc do chính tay ông soạn ra...

..... Nhưng hợp lý!

Ông Diệp Văn Sơn, chuyên gia cải cách hành chính Nhà nước lại đánh giá quyết định của bộ trưởng Đinh La Thăng là cực kỳ hợp lý. Cách đây ba năm, TP.HCM đã triển khai camera ghi hình những người vi phạm luật giao thông nhưng Cục Kiểm tra văn bản cũng "tuýt còi".

Thế là một quyết định hợp lý sử dụng  sự tiến bộ khoa học công nghệ của thời đại trong công tác quản lý bị "nghẽn mạch" đến mấy năm mới ngộ ra. "Tôi nhắc lại sự cố này để cảnh báo ai được giao cầm còi chớ cứ "tuýt" lung tung,có khi làm hư trận đấu mà đây có thể cũng là trận đấu chống tham nhũng."- ông Sơn nói.

Vị chuyên gia cải cách hành chính này còn cho rằng công văn 6630 của Bộ GTVT không phải là văn bản quy phạm pháp luật mà là công văn nhắc nhở nội bộ, vì nó không đặt ra các quy phạm pháp luật mang tính xử sự. Luật Cán bộ, công chức chỉ quy định nghĩa vụ của cán bộ, công chức đối với Đảng và nhân dân, nghĩa vụ trong thi hành công vụ...

Ngoài ra, những phần thuộc về đời sống, công việc riêng tư, ngoài công vụ thì pháp luật không điều chỉnh. Vậy thì xét về khía cạnh công vụ, công văn trên hoàn toàn cần thiết. Đối với cán bộ, công chức, công vụ luôn là cấp bách và cần được ưu tiên hàng đầu. Vì nhu cầu của công vụ mà lãnh đạo một ngành có thể yêu cầu cán bộ, công chức ngành mình không được thực hiện những việc có thể ảnh hưởng đến sinh hoạt cá nhân của họ.

Pháp luật cũng nên trao quyền rộng rãi hơn cho người đứng đầu các cơ quan cấp cao để họ có thể điều hành bộ máy tốt hơn. Pháp luật cũng nên trao quyền rộng rãi hơn cho người đứng đầu các cơ quan cấp cao để họ có thể điều hành bộ máy tốt hơn. Qui định của Bộ trưởng Đinh La Thăng là tiến bộ, có lợi cho quốc gia, là hợp lý trong giai đoạn, ngành đang tập trung vào giải quyết ắch tắc giao thông đô thị.

Hiểu theo một cách đơn giản, "muốn có tự do thì anh đừng làm lãnh đạo"!

Và không phải vô cớ mà dư luận lại ủng hộ Bộ trưởng Thăng, kể cả có đọc các bài viết phân tích rằng ông sai luật. Đơn giản vì quyết định của ông Thăng xét tận cùng chưa được hợp pháp nhưng lại rất hợp lý, trong thời điểm của nó.

Và ông Diệp Văn Sơn chốt lại: "Việc cần làm là nên nghiên cứu quy phạm pháp luật hiện tại có hợp lý hay không? Nếu quy phạm pháp luật đó không hợp tình ,hợp lý, cản trở sự phát triển của XH thì cũng nên kiến nghị sửa đổi hay hủy bỏ."

Có mấy ông Đinh La Thăng?

Xét về mức độ quan hệ công chúng (PR), Bộ trưởng Đinh La Thăng đã làm rất thành công khi công việc, hình ảnh của ông xuất hiện nhiều hơn bất kỳ sự kiện giải trí, bất kỳ ngôi sao nào ở Việt Nam. Người viết mạo muội đánh giá có một "ông Thăng PR" đang thăng hoa rất nhanh chỉ trong hai tháng nhậm chức.

Nhưng tôi chờ nhiều hơn ở một "ông Thăng đột phá"!

Trao đổi với phó giám đốc một công ty xây dựng lớn khu vực phía Nam, thuộc Bộ GTVT (xin giấu tên) thì ông này cho rằng bộ trưởng đang "thử gân" một số người. Vị này nhận xét: "Tiến sĩ Trần Đình Bá thuộc hội Kinh tế vận tải đường sắt Việt Nam có viết bài trên một tờ báo mạng về việc vì sao Bộ trưởng Thăng cấm chơi golf một cách chính xác.

Đó là vì có những cán bộ mê sân golf hơn sân bay, muốn làm sân golf sát sân bay, trong sân bay cho bằng được. Và những cán bộ đó có chức, có quyền không nhỏ trong Bộ GTVT mới dám có những đề xuất, quyết định một cách "đầy tinh thần yêu thể thao" như vậy.

Ông Thăng mới lên chức Bộ trưởng Bộ GTVT, thông qua việc ra văn bản yêu cầu cán bộ thuộc ngành GTVT không chơi golf là để "thử" nhóm người có chức, có quyền đó thôi. Bản thân các cán bộ cỡ đó mà ông Thăng không quản được thì hy vọng gì vực dậy nền giao thông?

Vụ cách chức Trưởng Ban quản lý Dự án Cảng hàng không Quốc tế ở Đà Nẵng cũng vậy, ông Thăng nói cách chức là cách chức được thì những tay vô trách nhiệm mới sợ chớ. Ít nhất là khi ông bộ trưởng mới còn... chưa hết nhiệm kỳ.

Ông Thăng ghi dấu một số biểu hiện đột phá bằng cách dám nói, dám làm. Nhưng một cán bộ tốt thì cần hội tụ "biết nghĩ, dám nói, dám làm và làm trúng". Tôi không dám đánh giá "ông Thăng biết nghĩ" ra sao nhưng nếu "ông Thăng đột phá" làm được như ông Kim Ngọc- nguyên Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phú (cũ), dù chỉ làm trong lĩnh vực vận tải của ông thôi thì đất nước này sẽ có một diện mạo khác hẳn, người dân cảm ơn ông lắm lắm.

Và tôi chờ đợi ở tương lai có một "ông Thăng làm trúng"...

Và lời cuối bài viết: Thưa Bộ trưởng Đinh La Thăng, tôi ủng hộ ông! Nhưng tôi, cũng như nhiều người dân đang chờ sự đổi mới trong tư duy và cách làm việc của cán bộ Nhà nước. Cũng xin nhắc ông rằng chúng tôi không mong ông "đầu voi, đuôi chuột". Trước giờ, người dân nhận quá nhiều lời hứa rồi...