Khó thực hiện

Một doanh nghiệp kinh doanh bất động sản tại TP.HCM cho rằng rất khó có giá thành nhà ở từ 2-4 triệu đồng/m2 như Thủ tướng chỉ đạo. Doanh nghiệp này phân tích: phần xây dựng thô phải tốn khoảng 4 triệu đồng/m2 mới bảo đảm an toàn cho kết cấu của căn nhà. Vật liệu hoàn thiện (gạch lát nền, sơn nước, nội thất, trang trí...) trung bình tốn khoảng 1 triệu đồng/m2, có “vun vén” lắm cũng phải hết 800.000 đồng/m2.

Trong khi đó, diện tích bán được chỉ chiếm khoảng 70% diện tích xây dựng (phần còn lại là hành lang, cầu thang, diện tích cho kỹ thuật...). Như vậy giá vốn xây dựng đã hơn 7 triệu đồng/m2. Giá này chưa kể lãi suất ngân hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp và thuế...”.

Ông Trần Chính Diệp, phó giám đốc Công ty cổ phần Xây dựng số 5, cho biết suất đầu tư xây dựng do Bộ Xây dựng ban hành hiện nay đã trên 4 triệu đồng/m2. Đó là chưa kể chi phí khác như tiền bồi thường đất, chi phí xử lý nền móng nếu như gặp phải vùng đất yếu, lãi vay ngân hàng hay giá nhân công tăng. “Với chi phí 4 triệu đồng/m2 thì chỉ có thể xây nhà phố 2-3 tấm, nội thất khiêm tốn chứ không thể xây dựng nhà cao tầng được” - ông Diệp khẳng định.

Về việc gần đây Công ty Becamex Bình Dương xây nhà ở thu nhập thấp và bán với giá 3 triệu đồng/m2, nhiều doanh nghiệp cho rằng đây là trường hợp rất đặc thù. Vị trí khu nhà này nằm trong dự án thành phố mới của tỉnh Bình Dương đã hoàn chỉnh hạ tầng, chi phí san lấp, bồi thường giải phóng mặt bằng khá thấp... Hơn nữa đây là một dự án nhỏ trong dự án lớn nên công ty này có thể đã có những khoản thu từ dự án lớn để bù đắp cho dự án nhà ở thu nhập thấp.

Cần Nhà nước hỗ trợ

Ông Nguyễn Văn Đực, phó giám đốc Công ty TNHH địa ốc Đất Lành, phân tích rằng Công ty Becamex xây dựng được căn hộ với giá thành rẻ là họ có những lợi thế nhất định như không phải xây dựng đường, điện, nước, không xây dựng trường học, nhà trẻ, chợ búa vì xài “ké” của dự án lớn bên ngoài. Với quy mô chung cư năm tầng, không có thang máy, chi phí xử lý nền móng không cao thì giá xây dựng là 2,7 triệu đồng/m2. Trong đó, chủ đầu tư bán được 90% diện tích nên giá thành khoảng 3 triệu đồng/m2, mỗi căn hộ có diện tích 30m2 giá khoảng 100 triệu đồng là vừa với túi tiền của công nhân, viên chức.

Những lợi thế của dự án trên, ông Đực cho biết Nhà nước hoàn toàn có thể tạo ra cho các doanh nghiệp. Ví dụ như Nhà nước đầu tư hạ tầng, giao đất sạch cho doanh nghiệp, cho vay lãi suất ưu đãi (dưới 10%)... Những tiêu chuẩn về kỹ thuật khác cũng thoáng hơn so với nhà ở thương mại như không cần chỗ để ôtô, không cần hệ thống chữa cháy tự động đến từng căn hộ, những tiện nghi trong căn hộ chỉ ở mức thấp... Nếu Nhà nước hỗ trợ tích cực như trên, cộng với nỗ lực của doanh nghiệp thì sẽ làm được nhà thu nhập thấp ở đô thị với giá thành dưới 4 triệu đồng/m2.

Ông Lê Hoàng Châu, chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM, cho rằng giá thành của căn hộ được hình thành từ sáu yếu tố: giá bồi thường đất, tiền sử dụng đất, lãi suất vay, chi phí xây dựng, thủ tục hành chính, thuế và phí.

Để có nhà ở với giá vừa túi tiền của người thu nhập thấp, Nhà nước cần phải có chính sách toàn diện để hạ giá thành của từng khâu trong chuỗi chi phí hình thành nên giá căn hộ trên.

Cụ thể như phải có tổ chức phát triển quỹ đất hoạt động hiệu quả để có đất sạch giá rẻ, tiền sử dụng đất thấp hoặc miễn tiền sử dụng đất, cho doanh nghiệp vay nguồn vốn trung hạn và dài hạn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp...

“Mỗi doanh nghiệp thực hiện một dự án nhà ở thương mại lớn sẵn sàng hỗ trợ Nhà nước xây một dự án nhà ở thu nhập thấp với giá bán không kinh doanh, nếu Nhà nước có chính sách hỗ trợ thiết thực như trên” - ông Châu khẳng định.

Theo đại diện Bộ Xây dựng, giá thành nhà ở cho người thu nhập thấp ở đô thị dưới 4 triệu đồng/m2 là hoàn toàn khả thi trong những điều kiện cụ thể. Bộ đang nghiên cứu chính sách để thực hiện chỉ đạo trên và sẽ trình xin ý kiến của Chính phủ trong thời gian tới.