“Từ khi cảm thấy đã có đủ điều kiện về kinh tế, đã sẵn sàng kết hôn, tôi và bạn gái quyết định “thả cửa”, không cần gìn giữ như trước đây nữa. Chúng tôi xác định nếu có bầu lúc nào thì chúng tôi cưới nhau lúc đó”, anh Toán, Kỹ sư xây dựng tại Hà Nội chia sẻ.

 

Sự lựa chọn của anh Toán không phải không có lý do. Trên thực tế, tỷ lệ phá thai ở Việt Nam rất cao và hiểu biết về sức khỏe sinh sản thì rất hạn chế.

 

Theo Trung tâm Nghiên cứu giới, gia đình và môi trường trong phát triển, năm 2006 Việt Nam nằm trong tỷ lệ Top 3 về nạo phá thai. Cuối năm 2010, Thứ trưởng Bộ Y tế, Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương Nguyễn Viết Tiến, cho biết, tỷ lệ vô sinh ở Việt Nam là 8%. Tỷ lệ này có xu hướng gia tăng. Thống kê của Bệnh viện Phụ sản Từ Dũ (TPHCM) cho thấy, tần suất vô sinh là 10 - 15%. Nguyên nhân gây vô sinh đến từ vợ là 40%, từ chồng là 40%, từ cả hai vợ chồng là 10% và vô sinh không rõ nguyên nhân là 10%.

Ngoài việc thường xuyên đọc báo chí và nhìn thấy những con số “cảnh báo rợn người”, bản thân anh Toán cũng đã chứng kiến nhiều người bạn của mình đang rất căng thẳng chuyện con cái. Có những cặp đôi lấy nhau được 3 năm trời, “thả cửa” 2 năm liền mà vẫn chưa có con.

 

Lại có những cặp đôi là mối tình đầu của nhau, nhưng vì “kế hoạch” quá lâu nên khả năng có con suy giảm. Bản thân người chồng cũng suy giảm khả năng có con do dùng quá nhiều thuốc lá, rượu bia, chất kích thích, ít vận động… Những vấn đề này họ hoàn toàn không lường tới trước khi quyết định kết hôn. Vì thế, hậu quả là sau khi cưới mà không có con, họ đã gặp quá nhiều áp lực.

 

Anh Toán khá may mắn bởi sau khi “thả cửa” hơn 1 tháng thì bạn gái có bầu. Khác với quan niệm cũ rằng có bầu trước khi cưới là cả một vấn đề nghiêm trọng, nay khi được bạn gái thông báo có bầu, nhiều chàng trai đã vui mừng ra mặt!

 

Từ thời kỳ “không ai nói đến sex”, đến nay có khá nhiều bạn trẻ chủ động có thai rồi mới về “báo cáo” với hai bên gia đình, sau đó tính chuyện ăn hỏi, cưới xin. Trong giai đoạn hiện nay, việc này không còn được coi là chuyện không thể chấp nhận. Nhiều bậc cha mẹ, họ hàng cảm thấy khá thoải mái khi được đón “cả trâu lẫn nghé”.

 

Thậm chí, có những bà mẹ chồng tương lai một mặt khuyên con trai phải nghiêm túc trong các mối quan hệ nhưng một mặt vẫn động viên con “thử” trước với người mà con xác định sẽ lấy làm vợ. “Tôi sợ con trai tôi lấy vợ về rồi cả gia đình cùng khốn khổ vì phải lo chữa vô sinh. Miễn là chúng yêu nhau và xác định mọi chuyện nghiêm túc với nhau là được, đằng nào chúng cũng về chung sống với nhau”, bác Nguyễn Kim Chi (50 tuổi, sống tại quận Đống Đa - Hà Nội), cho biết quan điểm của mình về vấn đề này.

 

Ngay cả những bà mẹ có con gái ngày nay cũng cho rằng con gái nếu yêu thương và nghiêm túc với bạn trai cũng nên “thử trước” để đảm bảo “súng ống” của người yêu không bị “điếc”, tránh gây ra những phiền phức về sau.

 

Cách ứng xử này khá dễ hiểu khi thực tế đã có nhiều gia đình khốn đốn vì chạy chữa vô sinh. Tại các bệnh viện phụ sản, có những trường hợp đã tốn đến hàng trăm triệu đồng để có được một đứa con, nhưng không phải lúc nào cũng thành công. Trong số những trường hợp vô sinh, có những người vô sinh tự nhiên nhưng có không ít bạn trẻ vô sinh do lối sống trong quá khứ.

 

Bác sĩ Nguyễn Thị Hồng Minh, Giám đốc Trung tâm Tư vấn sức khỏe sinh sản và kế hoạch hóa gia đình, Bệnh viện Phụ sản Trung ương cho biết: “Việc quan hệ tình dục bừa bãi, thiếu kiểm soát trong bối cảnh kiến thức về sức khỏe giới tính gần như mù tịt đã đẩy tình trạng lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp, tình trạng nạo phá thai trong giới trẻ (đặc biệt là sinh viên, học sinh) lên mức báo động”. Chưa kể có những cặp đã vài lần đưa nhau đi “giải quyết hậu quả” trong thời gian yêu. Đến lúc muốn có con thì hệ thống sinh sản của người phụ nữ đã bị tàn phá nặng nề sau những lần nạo, hút hoặc sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp quá liều lượng cho phép…

 

Tích cực hay tiêu cực?

 

Nói về hiện tượng “tậu cả trâu lẫn nghé” hiện nay, chuyên gia tư vấn tâm lý Trần Thị Hồng Hà cho rằng, đây là một sự thay đổi của xã hội, thể hiện sự tôn trọng quyền cá nhân nhiều hơn, không quá lệ thuộc vào dư luận.

 

Điều này cũng cho thấy quan niệm kết hôn là phải có con ở Việt Nam vẫn còn rất nặng nề. Nhiều gia đình đang chung sống hạnh phúc, nhưng đến khi phát hiện không có con thì đại đa số là khó gắn bó tiếp nữa.

 

Thậm chí, nhiều người còn cho rằng kết hôn mà không sinh con chẳng khác nào cây không có quả. Vì thế, việc “thử trước” trước khi kết hôn tuy không được “cổ súy” theo hướng quan hệ dễ dãi, bừa bãi, nhưng lại đang là sự lựa chọn của những cặp đôi thực sự có ý định nghiêm túc, lâu dài với nhau.

 

Và điều thuận lợi là đại đa số họ cũng nhận được sự ủng hộ nhiệt thành của các bậc phụ huynh hoặc họ hàng, làng xóm, anh em, bạn bè.

 

Tuy đảm bảo một “kết quả chắc chắn” nhưng việc này cũng sẽ mang lại những hệ lụy tiêu cực hơn là tích cực. Theo ý kiến chuyên gia: “Nếu đã là vợ chồng, khi cảm thấy khó có con, các đôi cũng thường cùng nhau cố gắng đi khám chữa để tìm ra nguyên nhân và cách chữa trị. Còn nếu chỉ là yêu đương, nhất lại là những tình yêu chưa đủ lớn, người ta có thể sẽ bỏ cuộc ngay sau một thời gian “thử” mà không thấy kết quả, trong khi rất có thể lý do là từ phía người chủ động gây ra. Và khi đó, “nửa kia” sẽ bị tổn thương và thiệt thòi rất lớn”.

 

Chuyên gia chia sẻ thêm: “Khám sức khỏe sinh sản tiền hôn nhân cho cả hai là cách tích cực hơn mà các bạn trẻ có thể thực hiện để chuẩn bị bước vào cuộc sống gia đình, biết được “tiềm năng” hay “nguy cơ” của cả bản thân và bạn tình. Nếu kết quả tốt, hai người có cơ hội sinh con cao và không phải lo lắng nhiều.

 

Nếu kết quả không tốt, cả hai thẳng thắn đối mặt xem có thể cùng nhau tiếp tục cố gắng, tìm cách khắc phục hay chấm dứt. Như vậy, sẽ tích cực hơn là dùng phép thử để quyết định sẽ lấy hay bỏ nhau”.