Nếu trước đây nhiều người có quan niệm ăn chay chỉ dành cho phật tử thì ngày nay ăn chay đã trở thành một nét văn hóa ẩm thực độc đáo được rất nhiều người hưởng ứng.

Người Hà Nội không chỉ lên chùa ăn chay vào những ngày rằm, mồng một mà ngay cả ngày thường nhiều người cũng ăn chay như một thói quen có lợi cho sức khỏe. Đã qua rồi cái thời ăn chay khổ hạnh chỉ có rau muống, lạc rang.

Món chay nay cũng có đủ loại từ những món bình dân đến cao lương mỹ vị. Người Hà thành từ chỗ chỉ lên chùa ăn chay thì nay ăn chay đã trở thành một phong tục đẹp với nhiều phương thức khác nhau.

Cơm chay nơi cửa thiền

Là một thành phố cổ kính, Hà Nội có đến hàng trăm ngôi chùa khác nhau. Vào những ngày rằm, mồng một hay bất cứ ngày lễ nào trong năm nếu có dịp đến cửa chùa vãn cảnh, thắp hương, khách đều nhận được lời mời ở lại dùng bữa cơm chùa. Chỉ là bữa cơm đạm bạc, rau dưa nhưng trong không gian thanh tịnh của những ngôi chùa trong phố, thực khách ai nấy đều tỏ vẻ hài lòng. Nhiều phật tử, việc hàng tháng đôi ba lần dùng cơm với nhà chùa đã trở thành thói quen.

Món gỏi gà chay hấp dẫn...

Thêm vào đó, lên chùa vừa được nghe giảng đạo lý, được tận hưởng không gian yên bình, trút bỏ mọi phiền muộn của cuộc sống nên ngày càng nhiều người tìm đến cửa Phật như một chốn để giãi bày, giải tỏa. Để đáp ứng nhu cầu của đông đảo thực khách, các món chay cũng được đưa vào phục vụ trong hàng quán hay những nhà hàng sang trọng. Khác với những món ăn dân giã nơi cửa chùa, đa phần tiệc chay tại nhà hàng đều phong phú hơn cả về nguyên liệu, cách chế biến, số lượng món ăn.

Tại Hà Nội, nhà hàng phục vụ cơm chay ngày càng nhiều từ những quán ăn bình dân cho đến những nhà hàng sang trọng có quy mô lớn. Phong cách phục vụ tại những nhà hàng cũng đa dạng, có những nơi không gian thanh tịnh mô phỏng chốn cửa thiền nhưng cũng có những nơi ồn ào như vẻ vốn có của chốn trần tục. Đa phần người dân ban đầu tìm đến món chay với quan niệm chúng có lợi cho sức khỏe, giúp trẻ lâu mà lại không tăng cân.

Nhiều người thi thoảng chán thịt, chán những món mặn muốn “đổi gió” thì tìm đến món chay cho thay đổi khẩu vị. Sau một vài lần thưởng thức thành quen, lâu không ăn lại thấy nhớ. Một điều dễ nhận thấy trong một vài năm gần đây đó là số lượng người trẻ tìm đến cơm chay ngày càng nhiều. Buổi trưa ghé qua một số nhà hàng chay tại Hà Nội như Việt Chay Thăng Long, Kim Cương, Hoàng Gia…thấy đa phần khách hàng đều là dân văn phòng rủ nhau đến thưởng thức những món chay lạ miệng.

Món chay vào bếp gia đình

Phật tại tâm, thế nên nhiều người không đợi đến rằm, mồng một hay khi nhà chùa tổ chức lễ mới ăn chay, họ tự tay chế biến món chay ngay trong chính căn bếp nhà mình. Chế biến món chay không mấy phức tạp nhưng đòi hỏi công phu và sự sáng tạo, chính vì thế đa phần các bà nội trợ muốn thành công đều phải qua lớp học hoặc tự đọc sách tại nhà.

Nguyên liệu chay là ngũ cốc, rau quả đơn giản và dễ tìm. Đặc biệt, thực phẩm chay bán khá rộng rãi tại những cửa hàng, siêu thị và đều được chế biến sẵn. Với quan niệm ăn chay tốt cho sức khỏe, ăn chay để nuôi dưỡng tâm thiện, đem lại hạnh phúc yên bình cho mọi người, nhiều gia đình đã hình thành thói quen ăn chay thường xuyên.

Theo quan niệm của Phật giáo, ăn chay là nuôi dưỡng pháp thiện, tăng trưởng can lành và mở rộng tình yêu thương bao la đối với mọi loài. Nhờ ăn chay mà con người khỏe mạnh, tránh được nhiều bệnh nan y. Hiểu được những điều đó, cộng thêm nhu cầu ăn uống khác nhau mà ăn chay ngày càng được ưa chuộng, nhất là đối với người Hà Nội nổi tiếng sành ăn và thanh lịch./.